296 - Η τρίπτυχη σταυροθήκη του Guennol

Η τρίπτυχη σταυροθήκη του Guennol, περίφημο έργο της εκκλησιαστικής τέχνης Μοζάν,
με εσχατολογικούς συμβολισμούς. Έφερε κάποτε τεμάχιο Τιμίου Ξύλου που σήμερα λανθάνει.

Η τρίπτυχη σταυροθήκη του Guennol, που ονομάζεται έτσι από το όνομα ενός πρώην ιδιοκτήτη της, είναι ένα εξαιρετικό δείγμα της εκκλησιαστικής τέχνης Μοζάν (Mosan). Πρέπει να έγινε κατ' εντολή κάποιου πλούσιου αββαείου που βρισκόταν στην εύφορη κοιλάδα ανάμεσα στα ποτάμια του Μόζα και του Ρήνου, πιθανότατα στην περιοχή της επισκοπής της Λιέγης του Βελγίου, και έχει αποδοθεί στο καλλιτεχνικό εργαστήριο του διάσημου κοσμηματοποιού Godefroy de Huy (περ. 1100 - περ. 1173), αν όχι στον ίδιον. 

Η περίτεχνη αυτή σταυροθήκη δημιουργήθηκε ως λειψανοθήκη τεμαχίου Τιμίου Ξύλου ή και άλλων λειψάνων από τα όργανα του Πάθους του Χριστού, τα οποία όμως σήμερα λανθάνουν. Στο κεντρικό μέρος εικονίζεται προσωποποιημένη η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ (IUSTITIA) που πλαισιώνεται από την ΠΡΟΣΕΥΧΗ (ORATIO) και την ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ (ELEMOSYNA). Ολόγυρα ΟΛΑ ΤΑ ΕΘΝΗ (OMNES GENTES) αναμένουν τη δεύτερη έλευση του Χριστού και την τελική κρίση. Ο ζυγός της δικαιοσύνης ελαφρύνεται υποβασταζόμενος από την ΣΥΜΠΟΝΙΑ (MISERICORDIA) και το ΕΛΕΟΣ (PIETAS). Ψηλότερα δύο άγγελοι υποβαστάζουν την ορεία κρύσταλλο μέσα στην οποία βρισκόταν το πολύτιμο λείψανο του Πάθους του Χριστού. Κρατούν τη λόγχη και τον σπόγγο, ενώ δύο επιγραφές, η ΑΛΗΘΕΙΑ (VERITAS) και η ΔΙΚΗ (IUDICIUM), τους καθιστούν μάρτυρες του Πάθους του Χριστού και κήρυκες  της Δευτέρας Παρουσίας Του. Ο Χριστός εμφανίζεται στο τύμπανο του κεντρικού μέρους της τρίπτυχης σταυροθήκης ως ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (FILIUS HOMINIS), ενώ δεξιά και αριστερά εμφανίζονται ο Ακάνθινος Στέφανος (corona spinea) και το δοχείο με το όξος (vas aceti). Αριστερά και δεξιά, στις πτέρυγες της σταυροθήκης, Άγγελοι σαλπίζουν το τέλος του κόσμου (PRAECONES MUNDI) και την ανάσταση των νεκρών (RESURRECTIO MORTUORUM).

Η σταυροθήκη του Guennol είναι από επιχρυσωμένο χαλκό που επιζωγραφίστηκε με σμάλτο. Η εσωτερική βάση της είναι από ξύλο και έχει διαστάσεις 26,9 × 29,2 εκ. Κατασκευή 1160 - 70. Ανήκει σε ιδιωτική συλλογή και βρίσκεται στο Λονδίνο.

Δείτε παρακάτω περισσότερες λεπτομερείς φωτογραφίες της τρίπτυχης σταυροθήκης:

Η τρίπτυχη σταυροθήκη του Guennol κλειστή.

Το τύμπανο της τρίπτυχης σταυροθήκης του Guennol.
Ο Χριστός εμφανίζεται ως ΥΙΟΣ ΤΟΥ ΑΝΘΡΩΠΟΥ (FILIUS HOMINIS),
ενώ δεξιά και αριστερά ο Ακάνθινος Στέφανος (corona spinea)
και το δοχείο με το όξος (vas aceti).

Η τρίπτυχη σταυροθήκη του Guennol ανοιχτή.

Το κεντρικό μέρος της τρίπτυχης σταυροθήκης του Guennol.

Στο κεντρικό μέρος εικονίζεται προσωποποιημένη η ΔΙΚΑΙΟΣΥΝΗ (IUSTITIA)
που πλαισιώνεται από την ΠΡΟΣΕΥΧΗ (ORATIO) και την ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗ (ELEMOSYNA).
Ολόγυρα ΟΛΑ ΤΑ ΕΘΝΗ (OMNES GENTES) αναμένουν τη δεύτερη έλευση του Χριστού
και την Τελική Κρίση. Ο ζυγός της δικαιοσύνης ελαφρύνεται
υποβασταζόμενος από την ΣΥΜΠΟΝΙΑ (MISERICORDIA) και το ΕΛΕΟΣ (PIETAS).

Δύο άγγελοι κρατούν τη λόγχη και τον σπόγγο,
ενώ δύο επιγραφές, η ΑΛΗΘΕΙΑ (VERITAS) και η ΔΙΚΗ (IUDICIUM),
τους καθιστούν μάρτυρες του Πάθους του Χριστού και κήρυκες  της Δευτέρας Παρουσίας Του.

Οι δύο άγγελοι υποβαστάζουν την ορεία κρύσταλλο μέσα στην οποία
βρισκόταν το πολύτιμο λείψανο του Πάθους του Χριστού. 

Η τρίπτυχη σταυροθήκη του Guennol.