328 - Τίμιο Ξύλο από την Ιερά Μονή Χιλανδαρίου Αγίου Όρους

Τίμιο Ξύλο από την Ιερά Μονή Χιλανδαρίου Αγίου Όρους.

Ο περίτεχνος αυτός επίχρυσος σταυρός διακοσμημένος με πολύτιμους λίθους εντός ασημένιας μεταβυζαντινής λειψανοθήκης περιέχει τεμάχια από τον Τίμιο Σταυρό του Χριστού και αποθησαυρίζεται στην Ιερά Μονή Χιλανδαρίου Αγίου Όρους.

Τίμιο Ξύλο από την Ιερά Μονή Χιλανδαρίου Αγίου Όρους μαζί με άλλα λείψανα.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

327 - Αποστολή της Αγίας Ζώνης στην Αρναία Χαλκιδικής προς αναχαίτιση της πανούκλας (1813)

Η Τιμία Ζώνη της Υπεραγίας Θεοτόκου (Ιερά Μεγίστη Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους).

Η λειψανοθήκη αναδημοσιεύει εδώ το άρθρο του Κωνσταντίνου Θ. Χιούτη σχετικά με το αρχειακό υλικό που διασώζεται στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου Αγίου Όρους και αφορά την αποστολή της Αγίας Ζώνης της Θεοτόκου και του λειψάνου του Αγίου Χαραλάμπους, προστάτου κατά της πανώλης, από την Ιερά Μονή Βατοπαιδίου στην Αρναία Χαλκιδικής, όταν επιδημία πανώλης έπληξε το 1813 την περιοχή.
  

Ο βάκιλος του Γερσίν (Yersinia pestis) που προκαλεί την πανώλη.
Εδώ σε 200x μεγέθυνση με φθορίζουσα ταμπέλα.

Το άρθρο δημοσιεύτηκε στην περιοδική έκδοση ιστορικής-αρχαιολογικής και λαογραφικής ενημέρωσης και καταγραφής ΑΡΝΑΙΑ, έτος ΚΖ', τεύχος 102, Ιανουάριος-Μάρτιος 2014, σσ. 19-20.

Προσκλητήρια γράμματα τοῦ Ἐπισκόπου Ἱερισσοῦ Ἰγνατίου καί τῶν κατοίκων τῆς Λιαριγκόβης γιά τήν ἀποστολή τῆς Ἁγίας Ζώνης (1813)

Τοῦ Κωνσταντίνου Θ. Χιούτη

Τό 1813 μία «ἀσθένεια» στή Λιαρίγκοβη (σήμερα Ἀρναία) ἐπανέφερε στό προσκήνιο κάτι, πού ἀπό παλιά γνώριζε νά κάνει ἡ τοπική κοινωνία: νά προσκαλέσει κάποιο ἱερό λείψανο ἤ κειμήλιο ἀπό τή χερσόνησο τοῦ Ἁγίου Ὄρους, γιά νά ἀναχαιτιστεῖ τό θανατικό μέ τή χάρη τοῦ Θεοῦ.

 
Τήν ἐποχή αὐτή ἀποτελοῦσε θεσμό ἡ ἀποστολή ἑνός ἁγιορειτικοῦ κειμηλίου στόν ὀρθόδοξο κόσμο νά συνοδεύεται ἀπό προσκλητήρια γράμματα τῶν ἄμεσα ἐνδιαφερομένων. Ἐμπλεκόμενοι φορεῖς δέν ἦταν μόνο οἱ κοινότητες, πού μέ ἐπίσημα ἔγγραφα καί λαϊκούς συνοδούς ἐμπλέκονταν σέ αὐτή τήν πρακτική, ἀλλά καί οἱ τοπικοί ἐπίσκοποι, οἱ ὁποῖοι διευκόλυναν τήν ἀποστολή παραχωρώντας ἄδειες περιόδευσης τῶν ἱερῶν λειψάνων καί κειμηλίων πρός ἀνακούφιση τοῦ ποιμνίου τους ἀπό τίς ἐπιδημικές νόσους.

 
Τίς δύο αὐτές περιπτώσεις προσκλητήριων ἐγγράφων, πού ἀφοροῦν στήν ἀποστολή τῆς Ἁγίας Ζώνης τῆς Θεοτόκου (σημ. 1) καί λειψάνου τοῦ ἁγίου Χαραλάμπους στή Λιαρίγκοβη τό 1813, διασώζει τό Ἀρχεῖο τῆς Μονῆς Βατοπαιδίου. Πρόκειται γιά ἕνα ἀρχιερατικό γράμμα τοῦ Ἱερισσοῦ Ἰγνατίου (13 Ὀκτωβρίου 1813) καί γιά ἕνα κοινοτικό ὑπογεγραμμένο ἀπό τούς προκρίτους τῆς Λιαριγκόβης (σημ. 2).

Στά ἔγγραφα δέν προσδιορίζεται ὁ τύπος τῆς ἐπιδημίας, πού ἔπληξε τήν κωμόπολη, ἐντούτοις μποροῦμε νά τήν ταυτίσουμε μέ τήν πανώλη, πού τό ἔτος αὐτό κάνει αἰσθητή τήν παρουσία της στίς γειτονικές περιοχές τῆς Θεσσαλονίκης καί τῶν Σερρῶν (σημ. 3). Στήν ὑποψία τῆς πανώλης συνηγορεῖ καί τό αἴτημα τῶν κατοίκων γιά ταυτόχρονη ἀποστολή τοῦ λειψάνου τοῦ ἁγίου Χαραλάμπους, προστάτου τῆς πανώλης. Πάντως, τό αἴτημα τῆς διπλῆς ἀποστολῆς ἱεροῦ λειψάνου καί κειμηλίου καταδεικνύει τήν σοβαρότητα τῆς κατάστασης στήν Λιαρίγκοβη.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

326 - Σπάνια παράσταση της Σταύρωσης σε βυζαντινό τρίπτυχο από ελεφαντόδοντο

Ο Σταυρός διατρυπά τα σπλάχνα του Άδη.
Σπάνια παράσταση της Σταύρωσης σε βυζαντινό τρίπτυχο
από ελεφαντόδοντο των μέσων του 10ου αιώνα.

Πρόκειται για το κεντρικό μέρος βυζαντινού τρίπτυχου από ελεφαντόδοντο, των μέσων του 10ου αι., που απεικονίζει τη Σταύρωση του Σωτήρα και προέρχεται μάλλον από την Κωνσταντινούπολη. Τα δύο πλαϊνά φύλλα έχουν χαθεί, αλλά αρχικά έκλειναν και κάλυπταν το κεντρικό μέρος. Το ανάγλυφο της παράστασης είναι τόσο βαθύ, ώστε κάνει την παράσταση να φαίνεται σχεδόν τρισδιάστατη. Εντός περίτεχνου ναΐσκου εικονίζονται ο Εσταυρωμένος Χριστός, η Θεοτόκος και ο Ιωάννης σε θρηνητικές στάσεις, δύο Άγγελοι και οι Ρωμαίοι στρατιώτες κατά τη στιγμή του διαμερισμού των ενδυμάτων. Αν και αυτές οι μορφές είναι συνήθεις στη παράσταση της Σταύρωσης στη βυζαντινή τέχνη, ο ανακλινόμενος γενειοφόρος άνδρας που είναι καρφωμένος κάτω από τον Σταυρό βρίσκεται μόνο σε αυτό το ελεφαντόδοντο. Η επιγραφή που βρίσκεται από πάνω Ο ΣΤ(ΑΥ)ΡΟΣ ΕΝΠΑΓΗΣ ΕΝ ΤΗ ΚΟΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΔΟΥ τον ταυτοποιεί με τον Άδη και είναι μία οπτική επιβεβαίωση της πίστης ότι με τη Σταύρωσή Του ο Χριστός νίκησε τον θάνατο.

Διαστάσεις: 12,7 x 8,9 εκ.
Στην κατοχή του Μητροπολιτικού Μουσείου Τέχνης της Νέας Υόρκης από το 1917.  

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

325 - Ο Ακάνθινος Στέφανος του Χριστού (1)

Ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού που αποθησαυρίζεται στην Παναγία των Παρισίων.

Η λειψανοθήκη έχει συγκεντρώσει πολλές πληροφορίες για τον Ακάνθινο Στέφανο του Χριστού και θα προσπαθήσει να διεξέλθει όλο αυτό το υλικό και να το παρουσιάσει σε μερικές αναρτήσεις.

Σύμφωνα με τις διαθέσιμες ιστορικές πηγές, ο Ακάνθινος Στέφανος αγοράστηκε το 1238 από τον Λουδοβίκο Θ΄ ή Άγιο Λουδοβίκο (25 Απριλίου 1214 - 25 Αυγούστου 1270) που ήταν βασιλιάς της Γαλλίας (1226-1270) και σήμερα βρίσκεται στον Θησαυρό της Παναγίας των Παρισίων.

Ο ακάνθινος στέφανος του Χριστού που αποθησαυρίζεται στην Παναγία των Παρισίων.
Η γυάλινη λειψανοθήκη επιτρέπει τη θέα προς τον ίδιο τον ακάνθινο στέφανο.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

324 - Ιατροδικαστική γνώμη για τη Σταύρωση του Χριστού

Το πρόσωπο του βασανισμένου και σταυρωθέντος άνδρα από  την Ιερά Σινδόνη ή Σινδόνη του Τορίνου.
Yποστηρίζεται ότι πρόκειται για το σάβανο στο οποίο εναποτέθηκε το σώμα του Ιησού Χριστού,
μετά την αποκαθήλωσή του από τον Σταυρό.

Ο Φίλιππος Κουτσάφτης είναι ο προϊστάμενος της Ιατροδικαστικής Υπηρεσίας Αθηνών και ίσως ο πιο διάσημος ιατροδικαστής των τελευταίων δεκαετιών. Εχει κληθεί να μελετήσει και να αποφανθεί για τα μεγαλύτερα σύγχρονα εγκλήματα και οι εκθέσεις του προσέφεραν πολύτιμα στοιχεία στις Αρχές. Αυτή τη φορά όμως εκλήθη να κάνει μια διαφορετική «νεκροψία» και «έκθεση» για το μαρτύριο και τον θάνατο του Ιησού. Ο κ. Κουτσάφτης έχει κάνει μια βαθιά μελέτη (συστηματικά εδώ και καιρό) για το θέμα, εξετάζοντας όλες τις πηγές και αναλύοντας τα Πάθη και τον θάνατο του Ιησού με επιστημονικό τρόπο. Σήμερα αναλύει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» τα αίτια θανάτου του Ιησού, την επίπτωση κάθε βασανιστηρίου αλλά και την ψυχοσωματική κατάσταση του Χριστού. Τέλος, απαντά γιατί καταρρίπτονται όλες οι θεωρίες που αμφισβητούν ότι ο Χριστός πέθανε πάνω στον Σταυρό, με τελικό σκοπό να αμφισβητηθεί η Ανάστασή Του.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

323 - Σπάνια εικόνα της Σταύρωσης από το Σινά

Σπάνια εικόνα της Σταύρωσης (8ος αιώνας).
Ιερά Μονή Θεοβαδίστου Όρους Σινά, Αγίας Αικατερίνης.

Η παραπάνω εικόνα έχει διαστάσεις 46,4 × 25,5 εκ και βρίσκεται στην Ιερά Μονή Θεοβαδίστου Όρους Σινά, Αγίας Αικατερίνης. Είναι άγνωστου δημιουργού του 8ου αιώνος και προέρχεται πιθανότατα από την Παλαιστίνη. Είναι μία πολύ σημαντική εικόνα που επέζησε από τους αποκαλούμενους "σκοτεινούς αιώνες" του Βυζαντίου και η αρχαιότερη που εικονίζει τον Χριστό νεκρό και με ακάνθινο στέφανο, και όπου αναγράφονται τα ονόματα των δύο συσταυρωθέντων ληστών "Γέστας" και "Δήμας", γνωστά από την απόκρυφη καινοδιαθηκική παράδοση.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω: