565 - Λείψανα του Αποστόλου Ανδρέα

Ο χιαστί σταυρός του μαρτυρίου του Αποστόλου Ανδρέα.

Για τον χιαστί σταυρό του μαρτυρίου του Αποστόλου Ανδρέα διαβάστε τις ακόλουθες αναρτήσεις:

https://leipsanothiki.blogspot.com/2013/01/51.html (με τη σύγχρονη σταυροθήκη)

https://leipsanothiki.blogspot.com/2013/07/106.html (με την ειδική κατασκευή που επιτρέπει στον σταυρό να μετακινείται εύκολα σε λιτανείες)

https://leipsanothiki.blogspot.com/2013/10/161.html (φωτοφραφία της παλιάς γαλλικής σταυροθήκης)

ΣΥΝΕΧΕΙΑ παρακάτω:

564 - Το αδιάφθορο δεξί πόδι του Αποστόλου Ανδρέα

Το αδιάφθορο δεξί πόδι του Αποστόλου Ανδρέα.
Καθεδρικός Ναός του Σωτήρος Χριστού της Αιξ-αν-Προβάνς.

Μετά την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης, το 1204, από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας, το σκήνωμα του Αποστόλου Ανδρέα κατέληξε στην Ιταλία, στον Καθεδρικό ναό του Αμάλφι, και στην κυριότητα του βασιλιά Καρόλου του Ανδεγαυού, ο οποίος ήταν και κόμης της Προβηγκίας.

Η Αιξ-αν-Προβάνς, Γαλλία.

Μέρος των λειψάνων του Αποστόλου Ανδρέα κατέληξε αργότερα στην Προβηγκία και σήμερα το δεξί πόδι του, αυτό που έπλυνε και σκούπισε ο ίδιος ο Κύριος (Ὅτε οὖν ἔνιψε τοὺς πόδας αὐτῶν καὶ ἔλαβε τὰ ἱμάτια αὐτοῦ, ἀναπεσὼν πάλιν εἶπεν αὐτοῖς· γινώσκετε τί πεποίηκα ὑμῖν;  ὑμεῖς φωνεῖτέ με, ὁ Διδάσκαλος καὶ ὁ Κύριος, καὶ καλῶς λέγετε· εἰμὶ γάρ.  εἰ οὖν ἐγὼ ἔνιψα ὑμῶν τοὺς πόδας, ὁ Κύριος καὶ ὁ Διδάσκαλος, καὶ ὑμεῖς ὀφείλετε ἀλλήλων νίπτειν τοὺς πόδας. ὑπόδειγμα γὰρ δέδωκα ὑμῖν, ἵνα καθὼς ἐγὼ ἐποίησα ὑμῖν, καὶ ὑμεῖς ποιῆτε), σώζεται στον Καθεδρικό Ναό του Σωτήρος Χριστού της Αιξ-αν-Προβάνς.

Η κλινική παθολογοανατόμος της Μασσαλίας Δρ Nicole Gros που εξέτασε το λείψανο πρόσφατα βρήκε μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: το άκρο της φτέρνας και η καμάρα του ποδιού είναι παραμορφωμένα, σαν να ήταν το πόδι τεντωμένο με σχοινί πάνω σε κάποιο σκληρό αντικείμενο (ίσως ίχνος της σταύρωσης του Αποστόλου Ανδρέα πάνω στον χιαστί σταυρό;), ενώ ο φορέας του ήταν κάποιος που περπάτησε πάρα πολύ. 

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

563 - Τα μαλλιά της Αγίας Μαρίας της Βηθανίας, αδελφής του Λαζάρου

Μαλλιά της Αγίας Μαρίας της Βηθανίας, αδελφής του Λαζάρου,
με τα οποία σκούπισε τα πόδια του Ιησού, όταν τα μύρωσε.
Grotte, La Sainte-Baume (Var), Προβηγκία.

Στο Ιερό Σπήλαιο (Grotte) της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής στο Sainte-Baume (Var) της Προβηγκίας, αποθησαυρίζονται άφθαρτα τα μαλλιά και οστό από την κνήμη της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής μέσα σε περίτεχνη λειψανοθήκη των τελών του 19ου αι., έργο του διάσημου κοσμηματοποιού Armand-Calliat. 

Σύμφωνα όμως με άλλη παράδοση πρόκειται για λείψανο και μαλλιά της Αγίας Μαρίας, της Βηθανίας, αδελφής του Λαζάρου, η οποία με τα μαλλιά της σκούπισε τα πόδια του Ιησού, όταν τα μύρωσε: 

«Ἦν δέ τις ἀσθενῶν Λάζαρος ἀπὸ Βηθανίας, ἐκ τῆς κώμης Μαρίας καὶ Μάρθας τῆς ἀδελφῆς αὐτῆς. ἦν δὲ Μαριὰμ ἡ ἀλείψασα τὸν Κύριον μύρῳ καὶ ἐκμάξασα τοὺς πόδας αὐτοῦ ταῖς θριξὶν αὐτῆς, ἧς ὁ ἀδελφὸς Λάζαρος ἠσθένει» (Ιωάν., ια΄ 1-2) 

Στην Ιερά Παράδοση της Ορθόδοξης Εκκλησίας, η Μαρία της Βηθανίας τιμάται ως ξεχωριστό πρόσωπο από τη Μαρία τη Μαγδαληνή, ενώ στην Ρωμαιοκαθολική πρόκειται για το ίδιο πρόσωπο.

Η ανθρωπολογική έρευνα των λειψάνων που έγινε τον Μάιο του 1974 από το Εθνικό Κέντρο Επιστημονικών Ερευνών της Γαλλίας (CNRS) κατέληξε στο συμπέρασμα ότι τα λείψανα ανήκουν σε γυναίκα μικρού μεγέθους, πενήντα περίπου χρονών, μεσογειακού τύπου. 

Λειψανοθήκη με οστό και μαλλιά της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής κατά ρωμαιοκαθολική παράδοση,
πιθανότατα όμως είναι της Αγίας Μαρίας της Βηθανίας, αδελφής του Λαζάρου.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

562 - Το Τίμιο Ξύλο της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας

Η σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας.

Η αείμνηστη γερόντισσα Χριστίνα τοῦ Παρανεστίου δώρισε τεμάχιο Τιμίου Ξύλου στην Ιερά Μητρόπολη Δράμας. Το τεμάχιο Τιμίου Ξύλου ενσωματώθηκε σε σταυρό ευλογίας, ο οποίος εγκιβωτίστηκε σε σύγχρονη καλόγουστη σταυροθήκη με παράσταση των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.

Η σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου της Ιεράς Μητρόπολης Δράμας
στα χέρια του Σεβασμιιώτατου Μητροπολίτη Δράμας κ. Παύλου.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

561 - Ρωσική απεικόνιση του Αγίου Όρους Άθω του 1873

Ρωσική απεικόνιση του Αγίου Όρους Άθω και των μοναστηριών του από την ανατολική πλευρά, 1873.

Στο διακοσμητικό πλαίσιο ο άγιος μεγαλομάρτυρας Παντελεήμων και ο αρχιεπίσκοπος άγιος Σάββας.

Ρωσική απεικόνιση του Αγίου Όρους Άθω και των μοναστηριών υοθ από τη νοτιοδυτική πλευρά, 1873.

Στο διακοσμητικό πλαίσιο οι άγιοι Αθανάσιος ο Αθωνίτης και Πέτρος ο Αθωνίτης.

Δείτε επίσης:

158 - Ένα σπάνιο φωτογραφικό λεύκωμα του 1881 για το Άγιον Όρος

560 - Το ακριβές μέγεθος της πατούσας του ποδιού της Θεοτόκου

Έντυπες ιντουλγκέντσιες με το ακριβές μέγεθος (misura) της πατούσας του ποδιού της Θεοτόκου.

Σύμφωνα με τα δόγματα της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας, οι ψυχές πηγαίνουν στο καθαρτήριο ή πουργκατόριο, όπου καθαίρονται και εξαγνίζονται οι αμαρτωλές ψυχές, πριν περάσουν στον παράδεισο. 

Το συγχωροχάρτι, στα λατινικά indulgentia (αποδόθηκε επίσης στα ελληνικά και ως ιντουλγκέντσια, ιντουλγκέντζα και ιντουλγκέντια), ήταν ένα έγγραφο το οποίο βεβαίωνε άφεση αμαρτιών και το οποίο χορηγούνταν έναντι χρημάτων, υποσχέσεων ή άλλων παραχωρήσεων από εκκλησιαστική αρχή.

  

Ένα είδος έντυπης ιντουλγκέντσιας που εμφανίζεται κατά κύριο λόγο στην Ιταλία και  Ισπανία, αλλά διαδόθηκε και σε άλλες χώρες, παρουσιάζει το υποτίθεται ακριβές μέγεθος της πατούσας του ποδιού της Θεοτόκου σύμφωνα με υπόδημά της που αποθησαυριζόταν σε κάποιο μοναστήρι στην Ισπανία ή σε κάποιο ναό στην Ιταλία. 

  

Η διάδοση αυτών ειδικά των συγχωροχαρτιών (τα παλαιότερα δείγματα ανάγονται στα μέσα του 16ου αι., ενώ τα νεότερα στον 19ο αι.) είνσι ισχυρή ένδειξη για τη παρουσία υποδημάτων στην Δυτική Ευρώπη ως θεομητερικά κειμήλια, όπως πχ το σανδάλι της Παναγίας στην Προβηγκία [(βλ. 557 - Το Σανδάλι της Παναγίας (Lou San Sabatoun)], αλλά που σήμερα αυτά λανθάνουν.

Μία τυπική τέτοια έντυπη ιντουλγκέντσια προτρέπει τον πιστό να φιλήσει τρεις φορές το ακριβές μέγεθος της πατούσας του ποδιού της Θεοτόκου και να πει τρεις φορές το Άβε Μαρία. Έτσι θα κέρδιζε κάποιο χρόνο από την παραμονή της ψυχής του στο πουργκατόριο (το οποίο από τα σωζόμενα δείγματα ποίκιλλε από 300 μέρες έως 700 χρόνια).

Σύμφωνα με τις σωζόμενα δείγματα, αυτό το είδος της ιντουλγκέντσιας εξεδόθη από τον Πάπα Ιωάννη ΚΒ', ενώ αργότερα επικυρώθηκε και από τον Πάπα Κλήμη Η' το 1603.

Σύμφωνα με τις ιστορικές πηγές, φαίνεται πως υπήρξαν καταχρήσεις στην έκδοση αυτών των ιντουλγκέντσιων. Πχ το 1606, οι Βενετοί χαράκτες Francesco Valegio και Catarino Doino συνελήφθησαν από τις βενετικές αρχές και πήγαν φυλακή, επειδή εκτύπωναν και πουλούσαν αυτού του είδους τις ιντουλγκέντσιες χωρίς άδεια.

Βιβλιογραφία: THE MEASURE OF THE VIRGIN’S FOOT του Michael Bury στο έργο "Images of Medieval Sanctity: Essays in Honour of Gary Dickson (Visualising the Middle Ages)", 2007, Brill.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

559 - Ο Τίμιος Χαλινός του Μ. Κωνσταντίνου στο Carpentras (νέες φωτογραφίες)

Ο Τίμιος Χαλινός του Μ. Κωνσταντίνου στο Carpentras της Προβηγκίας.
Η λειψανοθήκη κατασκευάστηκε το 1872 από τον διάσημο
κοσμηματοποιό M. Armand-Calliat.

Σύμφωνα με διάφορες εκκλησιαστικές πηγές, ένα τουλάχιστον καρφί της Σταύρωσης του Χριστού έγινε χαλινάρι ίππου για τον Μ. Κωνσταντίνο, μάλλον στομίδα (τὰ δὲ τῷ τοῦ ἵππου ἀνέμιξε χαλινῷ, κατασκευάσαι καὶ χαλινὸν ἵππου).

Ο χαλινός αυτός του ίππου του Μεγάλου Κωνσταντίνου βρισκόταν το δεύτερο μισό του 6ου αιώνα στο Παλάτι του Βουκολέοντος στην Κωνσταντινούπολη, αλλά με την κατάκτηση της Κωνσταντινούπολης το 1204 από τους σταυροφόρους της Δ' Σταυροφορίας εξαφανίζεται. Μερικά χρόνια αργότερα εμφανίζεται στη Δύση. Τρεις μάλιστα εκκλησίες υποστηρίζουν μέχρι σήμερα ότι κατέχουν αυτόν τον χαλινό του Μ. Κωνσταντίνου, στον οποίον χρησιμοποιήθηκε τίμιος ήλος της Σταύρωσης για την κατασκευή του.

Μία από αυτές είναι ο Καθεδρικός Ναός του Carpentras, στην Προβηγκία της Γαλλίας. Όλα αυτά συζητήθηκαν με λεπτομέρειες στην ανάρτηση της λειψανοθήκης: 267 - Ο Τίμιος Χαλινός του Μεγάλου Κωνσταντίνου.

Εδώ παρουσιάζουμε νέες φωτογραφίες από τη λειψανοθήκη του Τίμιου Χαλινού του Carpentras, η οποία κατασκευάστηκε το 1872 από τον διάσημο κοσμηματοποιό M. Armand-Calliat. 

Σχέδιο της προηγούμενης λειψανοθήκης του Τιμίου Χαλινού στο Carpentras, η οποία
δωρήθηκε τον 14ο αι. από τον Πάπα Κλήμη ΣΤ΄ στον τότε επίσκοπο του Carpentras.
Η λειψανοθήκη αυτή καταστράφηκε το 1790.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:
 

558 - Τίμιο Ξύλο στο Τροβάτο Ευρυτανίας

Το Τίμιο Ξύλο στο Τροβάτο Ευρυτανίας.

Το Τροβάτο είναι ορεινό χωριό του νομού Ευρυτανίας. Είναι χτισμένο σε υψόμετρο 1060 μέτρων στις πλαγιές των Αγράφων και είναι ένα από τα ορεινά χωριά της Ευρυτανίας. Ο Άγιος Δημήτριος είναι ο πρώτος συνοικισμός (κάτω μαχαλάς) που συναντάμε μπαίνοντας στο χωριό. Εκεί υπάρχει ο ομώνυμος ναός του 1450, όπου φυλάσσεται τεμάχιο του Τιμίου Σταυρού.

Το μικρό τεμάχιο του Τιμίου Σταυρού ενσωματώθηκε σε μεγάλο ξυλόγλυπτο σταυρό με καινοδιαθηκικές παραστάσεις. Σύμφωνα με τοπική παράδοση ο ξυλόγλυπτος σταυρός με το ενσωματωμένο τεμάχιο Τιμίου Σταυρού προέρχεται από τα Ιεροσόλυμα και φέρει την εξής κτητορική επιγραφή: Ο παρών ζωοποιός Σταυρός αφιερώθη εις τον Ιερόν Ναόν του Σωτήρος Χριστού παρά Μ. Δρούγκα εν έτει 1615.

Δείτε περισσότερες φωτογραφίες παρακάτω:

557 - Το Σανδάλι της Παναγίας (Lou San Sabatoun)

Το Σανδάλι της Παναγίας (Lou San Sabatoun) στην Προβηγκία της Γαλλίας.

Στην Προβηγκία της Γαλλίας επιβιώνουν μέχρι σήμερα και κατά τοπική παράδοση δύο σημαντικά θεομητερικά κειμήλια, άγνωστα στο ευρύ κοινό. Το δεύτερο κειμήλιο βρίσκεται στην εκκλησία Notre-Dame-de-Nazareth της κοινότητας Saint-Zacharie της Προβηγκίας. 

Το Saint-Zacharie της Προβηγκίας.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

556 - Γάλα και μαλλιά της Παρθένου στην Προβηγκία

Γυάλινη λειψανοθήκη που κατά τοπική παράδοση περιέχει γάλα και μαλλιά της Παρθένου.

Στην Προβηγκία της Γαλλίας επιβιώνουν μέχρι σήμερα και κατά τοπική παράδοση δύο σημαντικά θεομητερικά κειμήλια, άγνωστα στο ευρύ κοινό. Το πρώτο κειμήλιο βρίσκεται στην εκκλησία Notre-Dame de Cadérot στη μικρή πόλη Berre-l'Étang της Προβηγκίας. 

Η πόλη Berre-l'Étang της Προβηγκίας.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω: