349 - Το λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας

Λειψανοθήκες με λείψανο ή λείψανα του αχράντου αίματος του Χριστού στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας.

Στην ανάρτηση της λειψανοθήκης 346 - Το Τίμιο Ξύλο της βυζαντινής αυτοκράτειρας Μαρίας της Αλανίας είχαμε παρουσιάσει μία μικρή λειψανοθήκη ενσωματωμένη στη σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου της Μαρίας της Αλανίας που σύμφωνα με την επιγραφή που φέρει αποθησαυρίζει λείψανο αχράντου αίματος του Χριστού που έφερε μαζί του από την Κωνσταντινούπολη ο Δόγης της Βενετίας Ερρίκος Δάνδολος, ο κύριος πρωτεργάτης της κατάκτησης και δήωσης της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους σταυροφόρους της Δ΄ σταυροφορίας. 

Ο Ερρίκος Δάνδολος, στον οποίο αποδόθηκε η Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως με τους κειμηλιακούς της θησαυρούς ως προσωπικό λάφυρο, όταν επέστρεψε στη Βενετία, εκτός των άλλων θησαυρών και κειμηλίων, έφερε μαζί του και τέσσερα υπερπολύτιμα λείψανα: λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού, την κάρα του Αγίου Ιωάννη του Βαπτιστή, το χέρι του Αγίου Γεωργίου και τεμάχιο Τιμίου Ξύλου.

Από τις πληροφορίες που έχει συλλέξει σταδιακά μέχρι τώρα η λειψανοθήκη, θα προσπαθήσουμε να ανασυνθέσουμε την ιστορία αυτού του λειψάνου στη Βενετία.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

Το λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού ήταν μία πολύ μικρή ποσότητα του αίματος του Χριστού που έρρευσε από την πλευρά Του και προφανώς συγκεντρώθηκε με κάποιο τρόπο κατά τη διάρκεια της αποκαθήλωσης από τον σταυρό και της προετοιμασίας του σώματος του Χριστού για την ταφή. Υπήρξε ένα βυζαντινό κειμήλιο που επιδεικνυόταν στους προσκυνητές και υπάρχουν ιστορικές μαρτυρίες για αυτό από τουλάχιστον 6 διαφορετικές μεσαιωνικές πηγές (βλέπε: 111 - Τα ιερά κειμήλια της Θεοτόκου του Φάρου στη βυζαντινή Κωνσταντινούπολη). 

1. Το λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού ήταν, όπως είπαμε, ένα από τέσσερα υπερπολύτιμα λείψανα που έφερε μαζί του ο ο Δόγης της Βενετίας Ερρίκος Δάνδολος και περιεχόταν αρχικά σε μία πολύ μικρή γυάλινη βυζαντινή λειψανοθήκη που έφερε την εξής επιγραφή σύμφωνα με αυτούς που την είχαν δει:

ΕΧΙΣ ΜΕ Χ(ΡΙΣΤΟ)Ν ΕΜΑ ΣΑΡΚΟΣ ΜΟΥ ΦΕΡΟΝ

Η επιγραφή ήταν γραμμένη σε δωδεκασύλλαβο με κεφαλαία γράμματα χωρίς σημεία στίξης και είναι πιθανότατα του 10ου αιώνα. 
   

Η λειψανοθήκη αυτή λανθάνει (;) σήμερα.

Η πρώτη έκδοση των επιγραφών των λειψανοθηκών του λειψάνου του αχράντου αίματος του Χριστού
στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας (B. de Montfaucon, Diarium italicum sive monumentorum veterum
bibliothecarum, musaeorum..., Παρισι, 1702, σελ 55).

Έκδοση των επιγραφών των λειψανοθηκών του λειψάνου του αχράντου αίματος του Χριστού
στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας από τον Μελέτιο τον Γεωγράφο. Το απόσπασμα από το βιβλίο του
Γεωγραφία παλαιὰ καὶ νέα. Συλλεχθεῖσα ἐκ διαφόρων συγγραφέων παλαιῶν τε καὶ νέων,
καὶ ἐκ διαφόρων ἐπιγραφῶν τῶν ἐν λίθοις, καὶ εἰς κοινὴν διάλεκτον ἐκτεθεῖσα, χάριν τῶν πολλῶν
τοῦ ἡμετέρου Γένους, Τόμος Β΄, Ἐν Βενετίᾳ, Τύποις Πάνου Θεοδοσίου τοῦ ἐξ Ἰωαννίνων, 1807
(η πρώτη έκδοση έγινε το 1728 στη Βενετία).

2. Η γυάλινη αυτή λειψανοθήκη εμπεριεχόταν σε μία άλλη βυζαντινή λειψανοθήκη από επιχρυσωμένο χαλκό που έφερε επιγραφή γραμμένη σε δύο δωδεκασύλλαβους, με μείξη κεφαλαίων και μικρών γραμμάτων που φέρουν σημεία στίξης και μεγέθους γραμμάτων 5-6 χιλ:

Αἵματος ζωηφόρου τερπνὸν δοχεῖον
Ἐξ ἀκήρατου Λόγου πλευρᾶς ῥυέντος.

Η επιγραφή είναι του 11ου αιώνα. 

Η λειψανοθήκη αυτή σώζεται σήμερα.

Βυζαντινή λειψανοθήκη από επιχρυσωμένο χαλκό που έφερε το λείψανο
του αχράντου αίματος του Χριστού.

Βυζαντινή λειψανοθήκη από επιχρυσωμένο χαλκό που έφερε το λείψανο
του αχράντου αίματος του Χριστού.

Βυζαντινή λειψανοθήκη από επιχρυσωμένο χαλκό που έφερε το λείψανο
του αχράντου αίματος του Χριστού.

3. Το σύνολο των δύο μικρών βυζαντινών λειψανοθηκών που εμπεριεχόταν η μία στην  άλλη τοποθετούνταν, ίσως σε περιπτώσεις εκκλησιαστικών τελετών, στην παρακάτω λειψανοθήκη βυζαντινής (;) προέλευσης από ίασπη, χρυσό και σμάλτο, η φωτογραφία της οποίας σε πόστερ πουλιέται σε χιλιάδες αντίτυπα σήμερα (δες για παράδειγμα εδώ, εδώ και εδώ).

Η λειψανοθήκη αυτή σώζεται σήμερα.

Η βυζαντινή (;) λειψανοθήκη του Αγίου Μάρκου που φέρει
λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού.

4. Το λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού που ενσωματώθηκε στη σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου της βυζαντινής αυτοκράτειρας Μαρίας της Αλανίας και που φέρει την ίδια επιγραφή με τη μικρή γυάλινη βυζαντινή λειψανοθήκη (βλέπε 1 παραπάνω):

Ἒχεις με Χ(ριστὸ)ν αἷμα σαρκός μου φέρων,

πρέπει είτε να είναι διαφορετικό από το λανθάνον σήμερα λείψανο που εμπεριεχόταν στη γυάλινη βυζαντινή λειψανοθήκη είτε να είναι το ίδιο που διαμοιράστηκε σε περισσότερες λειψανοθήκες για να προστατευθεί περισσότερο και να διασωθεί.

Η λειψανοθήκη αυτή σώζεται σήμερα.

Μικρή λειψανοθήκη με βυζαντινή επιγραφή του 11ου αιώνα που περιέχει λείψανο
του αχράντου αίματος του Χριστού και που βρίσκεται ενσωματωμένη
στη σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου της βυζαντινής αυτοκράτειρας Μαρίας της Αλανίας.

Πάντως από τα στοιχεία που έχει συγκεντρώσει μέχρι στιγμής η λειψανοθήκη, κανείς από τους σύγχρονους ερευνητές, ιστορικούς κτλ του Θησαυρού του Αγίου Μάρκου στη Βενετία δεν έχει δει το ίδιο το λείψανο του αχράντου αίματος του Χριστού παρά μόνο τις λειψανοθήκες στο οποίο αυτό εμπεριεχόταν.

Βλέπε επίσης: 

363 - Η προέλευση του λειψάνου του αίματος του Χριστού στον Άγιο Μάρκο της Βενετίας