343 - Από τα ιερά βυζαντινά κειμήλια του Αγίου Μάρκου Βενετίας (1)

Τέσσερα χρυσεπάργυρα βυζαντινά ξύλινα κουτιά με χριστολογικά και μαριολογικά λείψανα.
Προέρχονται μάλλον από την Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, ενώ σήμερα βρίσκονται
στο ιερό θυσιαστήριο της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου στη Βενετία.

Στην ανάρτηση της λειψανοθήκης 59 - Φωτογραφίες από το θησαυρό του Αγίου Μάρκου είχα γράψει ότι "οι φωτογραφίες αντιπροσωπεύουν μικρό μόνο μέρος από τα εκθέματα του θησαυρού που εκτίθεται στο μουσείο και αυτό με τη σειρά του είναι μικρό μόνο μέρος από τους θησαυρούς που κατέχει ο Άγιος Μάρκος της Βενετίας, αλλά που σπανίως εκτίθενται", αλλά και ότι "έχω συγκεντρώσει αρκετό υλικό από διάφορες μελέτες που θα αναρτηθεί σταδιακά στη λειψανοθήκη".

Κάνοντας αρχή από αυτήν εδώ την ανάρτηση, η λειψανοθήκη παρουσιάζει τέσσερα πολύ μικρά ξύλινα κουτιά που προέρχονται από τη δήωση της Κωνσταντινούπολης από τους Λατίνους σταυροφόρους της Δ' Σταυροφορίας και κατά πάσα πιθανότητα από την Αγία Σοφία Κωνσταντινουπόλεως, ενώ αποθησαυρίζονται σήμερα στη Βασιλική του Αγίου Μάρκου στη Βενετία.

Όπως έχει γίνει ευρύτατα αποδεκτό (βλέπε: A. Frolow, Notes sur les reliques et reliquaires byzantins de Saint-Marc de Venise, στο Δελτίον της Χριστιανικής Αρχαιολογικής Εταιρείας, 4 (1964-1965), 1966), τα τέσσερα κουτιά ήταν μέρος Σταυροθήκης Τιμίου Ξύλου που λανθάνει σήμερα και περιέχουν χριστολογικά και μαριολογικά λείψανα. Για άγνωστο λόγο, αφαιρέθηκαν από την Σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου και τοποθετήθηκαν στο θυσιαστήριο της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου.

Τα ξύλινα αυτά βυζαντινά κουτιά που έχουν ίδιες σχεδόν διαστάσεις μεταξύ τους (τα μεγαλύτερα έχουν μήκος 32 χιλ, πλάτος 25 χιλ και ύψος 11 χιλ), είναι καλυμμένα με χρυσεπάργυρη διακόσμηση και φέρουν ελληνικές επιγραφές (μέγιστη διάσταση γραμμάτων 4 χιλ). Το πάνω μέρος τους με τις επιγραφές είναι συρόμενο επιτρέποντας με αυτόν τον τρόπο την πρόσβαση στο εσωτερικό τους, ενώ στο κέντρο τους έχουν ένα δακτύλιο. Χρονολογούνται στον 11ο αιώνα και σύμφωνα με τις επιγραφές φέρουν τεμάχια:

α) εκ της αγίας σινδόνος

β) εκ της αγίας ζώνης της Θεοτόκου

γ) από των αγίων σπαργάνων και

δ) εκ του αγίου λεντίου.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

Φωτογραφία της λειψανοθήκης από τον Θησαυρό της Βασιλικής του Αγίου Μάρκου στη Βενετία.

1. Περιέχει τεμάχιο μάλλον από το σουδάριο του Χριστού (: πλατύ άσπρο κομμάτι υφάσματος με το οποίο τυλίγεται το κεφάλι του νεκρού κατά τα Ιουδαϊκά έθιμα ταφής) και όχι από τα οθόνια (: λωρίδες λινού υφάσματος με τις οποίες φάσκιωναν τον νεκρό σύμφωνα με τα Ιουδαϊκά έθιμα ταφής).

Επιγραφή: ΕΚ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΙΝΔΟΝΟΣ.

Επιγραφή: ΕΚ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΣΙΝΔΟΝΟΣ.

2. Περιέχει τεμάχιο από την Τιμία Ζώνη της Παναγίας.
Επιγραφή: ΕΚ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΤΗΣ Θ(ΕΟΤΟ)ΚΟΥ

 

Επιγραφή: ΕΚ ΤΗΣ ΑΓΙΑΣ ΖΩΝΗΣ ΤΗΣ Θ(ΕΟΤΟ)ΚΟΥ.

3. Περιέχει τεμάχιο από τις φασκιές του Χριστού.
Επιγραφή: ΑΠΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΠΑΡΓΑΝΩΝ.

Επιγραφή: ΑΠΟ ΤΩΝ ΑΓΙΩΝ ΣΠΑΡΓΑΝΩΝ.

.

3. Περιέχει τεμάχιο από την ποδιά που χρησιμοποίησε ο Κύριος στον Μυστικό Δείπνο για να πλύνει τα πόδια των μαθητών του
Επιγραφή: ΕΚ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΕΝΤΙΟΥ

Επιγραφή: ΕΚ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΛΕΝΤΙΟΥ.

Η περιγραφή των κειμηλίων από τον A. Pasini, Canonico della Marciana, στο βιβλίο του "Il Tesoro di San Marco in Venezia illustrato da Antonio Pasini", Venezia, 1885-86.

Η περιγραφή των κειμηλίων από τον A. Pasini, Canonico della Marciana,
στο βιβλίο του "Il Tesoro di San Marco in Venezia illustrato da Antonio Pasini",
Venezia, 1885-86.