η Λειψανοθήκη: 121 - Αήττητη: Η πίστη στα χρόνια της αθεΐας

Δευτέρα 9 Σεπτεμβρίου 2013

121 - Αήττητη: Η πίστη στα χρόνια της αθεΐας

Καταστροφή εικόνων και άλλων εκκλησιαστικών ειδών
ως μέρος της ενεργητικής κρατικής "Αντιθρησκευτικής Προπαγάνδας" στην Σοβιετική Ένωση.

Από τις 8 Νοεμβρίου μέχρι τις 9 Δεκεμβρίου 2012 το Κρατικό Μουσείο Σύγχρονης Ιστορίας της Ρωσίας (Μόσχα) φιλοξένησε μία έκθεση αφιερωμένη στο διωγμό της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Ρωσίας την περίοδο της Σοβιετικής Ένωσης. Η έκθεση διοργανώθηκε από το Ορθόδοξο Πανεπιστήμιο Ανθρωπιστικών Σπουδών "Ο Άγιος Τύχωνας" της Μόσχας (Православный Свято-Тихоновский гуманитарный университет) και είχε ως τίτλο: "Αήττητη: Η πίστη στα χρόνια της αθεΐας (Преодоление: Вера в годы безбожия)".

Από τον ιστότοπο του Πανεπιστημίου βρήκα τις παρακάτω φωτογραφίες από την έκθεση, από τις οποίες όμως πολλές είναι χωρίς λεζάντες. Όσες είχαν λεζάντες μεταφράστηκαν από τα ρωσικά. Οι φωτογραφίες μοιάζουν να τραβήχτηκαν τυχαία και χωρίς κάποια σειρά, έτσι ήταν αδύνατον να καταλάβω για μερικές τι αντιπροσώπευε το έκθεμα. Ανάμεσα στα παρουσιαζόμενα εκθέματα υπήρχαν και προσωπικά αντικείμενα που χρησιμοποιούσαν μεταγενέστερα ανακηρυχθέντες άγιοι, νεομάρτυρες και ιερομάρτυρες της Ρωσικής Ορθόδοξης Εκκλησίας, όπως ο Άγιος Λουκάς, Αρχιεπίσκοπος Συμφερουπόλεως και Κριμαίας και άλλοι (και εξαιτίας των κειμηλίων αυτών παρουσιάζεται η έκθεση αυτή στη λειψανοθήκη). Από τις υπάρχουσες φωτογραφίες φαίνεται ότι εκτέθηκαν ίσως για πρώτη φορά χειροποίητα λειτουργικά σκεύη από ευτελή υλικά, πχ δισκοπότηρα, δισκάρια κτλ, τα οποία χρησιμοποιούσαν είτε οι φυλακισμένοι ρώσοι ιερείς στα στρατόπεδα καταναγκαστικής εργασίας (Γκούλαγκ) για τις λειτουργικές τους ανάγκες, είτε οι λεγόμενοι "κρυφοί" ιερείς που ζούσαν στη παρανομία.

Πρωτόκολλο εκτέλεσης δια τουφεκισμού του Αλεξάντρ Βασίλιεβιτς Ορλόφ, ιερέα σε χωριό.
Εκτελέστηκε στις 09/10/1937, επειδή σύμφωνα με την κατηγορία παρακινούσε τις γυναίκες
να στέλνουν τα παιδιά τους στην εκκλησία.

Στατιστική εκτίμηση του διωγμού εναντίον της Ορθόδοξης Εκκλησίας στην ΕΣΣΔ
την περίοδο 1917-1952. Το 1937 οι μέθοδοι της αντιθρησκευτικής προπαγάνδας
και η "ήπια βία" αντικαταστάθηκαν από μαζικές εκτελέσεις.
Το 1937 συνελήφθησαν 162.500 άτομα (ιερείς, μοναχοί, μοναχές και θρησκευόμενοι).
Από αυτούς εκτελέστηκαν 89.600 την ίδια χρονιά.

Προσευχές και άλλα υμνολογικά κείμενα ραμμένα στην εσωτερική επένδυση
αυτής της στολής κρατουμένου στα Γκούλαγκ που χρησιμοποιούνταν
για τις λειτουργικές ανάγκες χριστιανών κρατουμένων.
Ο κρατούμενος κινδύνευε με άμεσο τουφεκισμό αν τον έπιαναν.

Δείτε περισσότερες από 100 φωτογραφίες παρακάτω:

Σταυρός με τρύπες από σφαίρες.

Η εικόνα του Αγίου Βασιλείου, επισκόπου Ριαζάν,
χτυπημένη με τσεκούρι και καμμένη.

Οικογένεια κολχοζνίκων με ειδικές ταυτότητες στο λαιμό που υποχρεώθηκαν να φορέσουν από τους Ναζί.

Η αρχιερετική ενδυμασία του ιερομάρτυρα
Βλαδίμηρου (Μπογκογιαβλένσκι), Μητροπολίτη Κιέβου,
εκτελεσμένου το 1918. Θεωρείται ο πρώτος επίσκοπος
νεομάρτυρας στη σοβιετική εποχή.

Σύναξις πάντων των Αγίων της ρωσικής γης.
Μία από τις τρεις εικόνες που αγιογράφησε
η μοναχή Ιουλιανή (Σοκόλοβα).

Έντυπα αντιθρησκευτικής προπαγάνδας που παρήχθησαν αυτή την περίοδο σε τεράστιους αριθμούς.
"Ο Άθεος" (Безбожник), "Επανάσταση και Εκκλησία" κτλ.

Ορθόδοξο Ημερολόγιο (Православный календарь) του 1920.

Εργάτισσες σε υφαντουργία ζητούν με ανάταση των χεριών την τιμωρία των δολοφόνων του Κίροφ (1935).

Αριθμός κρατουμένου ραμμένος σε στολή στρατοπέδου των Γκούλαγκ.

Ομάδα κρατουμένων σε εργασία σε αγροχημικό εργοστάσιο.

Προτομή του Λένιν.

Τεμάχιο από άμφια.

Ρωσικά θρησκευτικά περιοδικά των αρχών του 20ου αιώνα που ανήκαν στον Ιερομάρτυρα Βλαδίμηρο.

Βιβλίο που ανήκε στον Ιερομάρτυρα Βλαδίμηρο με αφιέρωση του συγγραφέα του στον ίδιον.

Από άμφια.

Φωτογραφία ιερωμένων.

Ο Άγιος Αθανάσιος Σαχάρωφ. Φωτογραφία της δεκαετίας του 1950.

Χειρουργικά εργαλεία του Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας.

Χειρουργικά εργαλεία και τα γυαλιά του Αγίου Λουκά Αρχιεπισκόπου Συμφερουπόλεως και Κριμαίας.

Προσωπικά αντικείμενα του Αγίου Νέστορα (Ανισίμοφ), επισκόπου Καμτσάτκας.


Ιερό Ευαγγέλιο.

Από τα προσωπικά αντικείμενα του Αγίου Νέστορα, επισκόπου Καμτσάτκας.

Χειροποίητο ομοίωμα του Πανάγιου Τάφου που έγινε για "κρυφό" ναό.

Χειροποίητος Άγιος Δίσκος.

Χειροποίητα εκκλησιαστικά σκεύη (φορητό αρτοφόριο και δισκοπότηρο).

Χειροποίητα εκκλησιαστικά σκεύη (δισκοπότηρα, δισκάρια).

Σταυρός αγιασμού και άμφια που ανήκαν σε άγνωστο "κρυφό" ιερέα.

Άγιος Δίσκος.

Φωτογραφίες Νεομαρτύρων και Ομολογητών, θυμάτων του διωγμού της Ορθόδοξης Εκκλησίας
από τη Σοβιετική εξουσία.

Ομοίωμα επιταφίου.

Ιερά άμφια.

Καρτέλα με τον αρχειακό αριθμό από τα πόδια νεκρού κρατούμενου στο Γκούλαγκ.

Εγκόλπιο.

Ο Αρχιμανδρίτης Σέργιος Σαβέλιεφ με ράσο και ως κρατούμενος στα Γκούλαγκ.

Χειρόγραφο βιβλίο που έκανε κρατούμενος στα Γκούλαγκ και περιέχει ποιήματα του Αλέξανδρου Μπλοκ.

"Καλά Χριστούγεννα!" σε αλουμίνιο. Από στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Θήκη για τη μερίδα του ψωμιού (σιτηρέσιο) σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Ξύλινο κουτάλι και μαχαίρι σε στρατόπεδο συγκέντρωσης.


Σαμοβάρι, αριθμοί κρατουμένων, φόρμα για να ψήνεις ψωμί και άλλα αντικείμενα κρατουμένων στα Γκούλαγκ.

Πιστοποιητικό απόλυσης από στρατόπεδο συγκέντρωσης.

Ξύλινη χειροποίητη βαλίτσα με φόρμα κρατούμενου
και συρματοπλέγματα από διάφορα στρατόπεδα του Γκούλαγκ.

Σταυρός του Νεομάρτυρα Μιχαήλ Μπελορόσοφ.

Βίβλος κατάγραφη με σημειώσεις.

Ο Άθεος, αριθμός 12.
Το πρωτοχρονιάτικο έλατο.
Σ' εμάς. Σ' αυτούς.

Αφίσα εναντίον του Στάλιν και της Σοβιετικής εξουσίας που εξέδωσαν οι Ναζιστικές δυνάμεις
στα κατεχόμενα από αυτούς εδάφη και αναφέρονταν στην ανελευθερία της Ορθόδοξης Εκκλησίας.

Ξανά κτυπά η καμπάνα.
Τίτλος ναζιστικής αντισταλινικής αφίσας.


Σκίτσα σε εφημερίδες που εκδίδονταν από τους Ναζί στα κατεχόμενα από αυτούς εδάφη και ειρωνεύονταν τις δηλώσεις του Στάλιν περί θρησκευτικής ελευθερίας στη Σοβιετική Ένωση.

Σκίτσα σε εφημερίδες που εκδίδονταν από τους Ναζί στα κατεχόμενα από αυτούς εδάφη
και ειρωνεύονταν τις δηλώσεις του Στάλιν περί θρησκευτικής ελευθερίας στη Σοβιετική Ένωση.

Εικονάκι με τον Άγιο Σεραφείμ του Σάρωφ.

Λειτουργικά εκκλησιαστικά σκεύη των "κρυφών" ιερέων.

Υπήρξε ο Χριστός; (αριστερά) - Ο Χριστός δεν υπήρξε (δεξιά).
Αντιθρησκευτική σοβιετική προπαγάνδα.

Το 1932 οι καμπάνες της Μόσχας κατασχέθηκαν από τις σοβιετικές αρχές.
Ο χαλκός από τις καμπάνες (περίπου 100 τόνοι) χρησιμοποιήθηκε
στη πρόσοψη της νέας Βιβλιοθήκης Λένιν.

Μαζική καταστροφή και κλείσιμο των εκκλησιών.
Από περίπου 75.000 το 1914, το 1939 είχαν απομείνει λιγότερες από 100.

Αφαίρεση των πολύτιμων μετάλλων από τα ιερατικά άμφια.
Τα ιερατικά άμφια κατασχέθηκαν δήθεν για την καταπολέμηση της πείνας.
Δεκαετία του 1920.

Απομακρυσμένοι οικισμοί εξορίας στην Άπω Σιβηρία (σχέδιο κρατουμένου).

Οι Μπολσεβίκοι θεώρησαν επιβλαβή τον ήχο της καμπάνας
και από τις αρχές της δεκαετίας του 1930 όλες σιώπησαν υποχρεωτικά.
Οι κατασχεθείσες καμπάνες χρησιμοποιούνταν για την κατασκευή
μεγάλων λέβητων για φαγητό σε εργοστάσια.