 |
| Βυζαντινή σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου στον Άγιο Μάρκο Βενετίας. Φέρει συρόμενο καπάκι που αποκαλύπτει Τίμιο Ξύλο σε σχήμα πατριαρχικού σταυρού. |
Πολύ πλούσια διακοσμημένη βυζαντινή σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου, η οποία ανοίγει με ένα συρόμενο καπάκι, για να αποκαλύψει τρία κομμάτια Τιμίου Ξύλου που έχουν συναρμοθεί σε σχήμα πατριαρχικού σταυρού.
 |
| Βυζαντινή σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου στον Άγιο Μάρκο Βενετίας. Εμπρόσθια όψη με το συρόμενο καπάκι κλειστό. Φέρει παράσταση της Σταύρωσης. |
 |
| Βυζαντινή σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου στον Άγιο Μάρκο Βενετίας. Το συρόμενο καπάκι ανοιχτό. Τίμιο Ξύλο συναρμοσμένο σε σχήμα πατριαρχικού σταυρού. |
 |
| Βυζαντινή σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου στον Άγιο Μάρκο Βενετίας. Η οπίσθια όψη. |
Διαβάστε περισσότερα και δείτε περισσότερες λεπτομερείς φωτογραφίες:
Το καπάκι φέρει παράσταση της Σταύρωσης με την Παναγία αριστερά και τον ευαγγελιστή Ιωάννη δεξιά. Ψηλότερα δύο σεβίζοντες άγγελοι, ενώ ακόμη ψηλότερα παραστάσεις του ηλίου και της σελήνης. Στη βάση του σταυρού κρανίο. Επιγραφές: Στον σταυρό ΙΣ ΧΡ και κάτω από τις οριζόντιες κεραίες του σταυρού [Ι]ΔE O Y[I]OC COY - IΔOY H MH[TH]P COY.
 |
| Η παράσταση της Σταύρωσης |
 |
| Η παράσταση της Σταύρωσης (λεπτομέρεια) |
Περιμετρικά της Σταύρωσης του Χριστού, έξι μορφές σε επισμαλτωμένα μενταγιόν (από πάνω αριστερά και σύμφωνα με την κίνηση των δεικτών του ρολογιού): ο Ιωάννης ο Πρόδρομος, ο απόστολος Πέτρος, ο απόστολος Παύλος, ο άγιος Παντελεήμων, ο απόστολος Θωμάς και ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος. Τα μενταγιόν τοποθετούνται ισομερώς το ένα απο το άλλο και ο ενδιάμεσος χώρος ανάμεσά τους διακοσμείται με μία σειρά από τρεις πολύτιμους λίθους. Ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια είναι ότι ο καλλιτέχνης ζωγράφισε τα μάτια αυτών των μορφών να στρέφονται προς τον κάθετο άξονα, προς τον Χριστό.
 |
| Ο άγιος Ιωάννης ο Πρόδρομος και ο άγιος Πέτρος |
 |
| Ο άγιος Ιωάννης ο Θεολόγος και ο άγιος Παύλος |
 |
| Ο άγιος Θωμάς και ο άγιος Παντελεήμων |
Το εξωτερικό πλαίσιο φέρει δέκα επάργυρες μορφές: Πατέρων της εκκλησίας (ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος, ο άγιος Βασίλειος, ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος, και ο άγιος Νικόλαος) και στρατιωτικών αγίων (ο άγιος Ευστάθιος, ο άγιος Προκόπιος, ο άγιος Θεόδωρος, ο άγιος Γεώργιος, ο άγιος Δημήτριος και ο άγιος Νικήτας).
 |
| Ο άγιος Γρηγόριος ο Θεολόγος και ο άγιος Βασίλειος |
 |
| Η κλειδαριά της βυζαντινής σταυροθήκης Τιμίου Ξύλου |
 |
| Ο άγιος Δημήτριος, ο άγιος Νικήτας και ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος |
 |
| Ο άγιος Θεόδωρος και ο άγιος Γεώργιος |
 |
| Ο άγιος Νικόλαος, ο άγιος Ευστάθιος και ο άγιος Προκόπιος |
Στο πίσω μέρος της λειψανοθήκης σταυρός με φυτικές διακοσμήσεις (ανθέμια κτλ) εντός διακοσμητικού πλαισίου. Ο σταυρός φέρει την επιγραφή ΙΣ ΧΣ ΝΙ ΚΑ.
 |
| Η οπίσθια πλευρά της βυζαντινής σταυροθήκης Τιμίου Ξύλου με την επιγραφή ΙΣ ΧΣ ΝΙ ΚΑ |
Η βυζαντινή αυτή σταυροθήκη Τιμίου Ξύλου εμφανίζεται για πρώτη φορά σε γραπτή καταγραφή των θησαυρών του Αγίου Μάρκου Βενετίας το 1325. Αποθησαυριζόταν στο ιερό αυτού του ναού και εχρησιμοποιείτο στις λιτανείες της Μεγάλης Παρασκευής των ρωμαιοκαθολικών: "lconam unam cum Cruce de ligno Domini, ornatam auro et argento, quae consuevit ostendi in dies Veneris Sancti et habet cohoperturam et seraturam argenti; quae crux conservatur in Camera Procuratiae."
 |
| Το Τίμιο Ξύλο |
Επειδή η σταυροθήκη δεν εμφανίζεται στην απογραφή του κειμηλιακού θησαυρού του Αγίου Μάρκου του 1283, πιθανολογείται ότι έφτασε στη Βενετία μεταξύ των ετών 1283 και 1325.
Οι μελετητές της βυζαντινής αυτής σταυροθήκης Τιμίου Ξύλου τοποθετούν την κατασκευή της στα τέλη του 9ου αι. - αρχές 10ου αι.
Η σταυροθήκη έχει υποστεί διάφορες ζημιές κατά τη διάρκεια της ύπαρξής της, πχ των σμάλτων, και πιθανότατα οι αρχικοί πολύτιμοι λίθοι, μεγαλύτεροι σε μέγεθος από τους τωρινούς, αντικαταστάθηκαν σε κάποια μεταγενέστερη χρονική στιγμή.
Για τις φωτογραφίες: © Regione del Veneto
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου