160 - Η τιμή του Αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο - Ένας ακρίτας άγιος ταξιδεύει

Φορητή εικόνα του 19ου αιώνα των Αγίων Αγίων Μάμαντος και Δημητρίου
από τον Ιερό Ναό Αγίας Βαρβάρας της Μητρόπολης Ταμασού Κύπρου.

Tα εγκαίνια της περιοδικής έκθεσης του Μουσείου Βυζαντινού Πολιτισμού Θεσσαλονίκης : «Η τιμή του Αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο - Ένας ακρίτας άγιος ταξιδεύει», εγκαινίασε σήμερα το μεσημέρι (23/10/2013) ο Οικουμενικός Πατριάρχης κ. κ. Βαρθολομαίος στη Θεσσαλονίκη.

Η Αυτού Θειοτάτη Παναγιότης, ο Οικουμενικός Πατριάρχης κύριος κύριος Βαρθολομαίος
στα εγκαίνια της έκθεσης «Η τιμή του Αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο - Ένας ακρίτας άγιος ταξιδεύει».

Η έκθεση διοργανώνεται από το Μουσείο Βυζαντινού Πολιτισμού σε συνεργασία με την Ιερά Μητρόπολη και το Δήμο Μόρφου της Κύπρου και θα διαρκέσει ως τις 19 Ιανουαρίου 2014. 

Η αφίσα της περιοδικής έκθεσης του Βυζαντινού Μουσείου Θεσσαλονίκης:
«Η τιμή του Αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο - Ένας ακρίτας άγιος ταξιδεύει».

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

Στην έκθεση παρουσιάζονται τοιχογραφίες, εικόνες, έντυπα και άλλα τιμαλφή χριστιανικά κειμήλια από την Κύπρο, την Ελλάδα και αλλού, που σχετίζονται με τον Άγιο Μάμα. 

Το σημαντικότερο κειμήλιο θεωρείται η Ευλογία του Αγίου Μάμαντος, του 6ου αιώνα, την οποία έφεραν στην Ελλάδα οι πρόσφυγες από την Καισάρεια της Μικράς Ασίας και προσφέρθηκε για την έκθεση από το Βυζαντινό Μουσείο Αθηνών, όπου φυλάσσεται.‏ 

 

Η αρχαιότερη στον κόσμο (13ος αιώνας) φορητή εικόνα του Αγίου Μάμαντος
βρίσκεται στην εκκλησία "Παναγία Καθολική" στο Πελένδρι της Κύπρου.

Η αρχαιότερη στον κόσμο (13ος αιώνας) φορητή, ξύλινη εικόνα του αγίου είναι στην Εκκλησία του Πελενδρίου στην Κύπρο και βρίσκεται επίσης στην έκθεση.

  

 
Η έκθεση διαρθρώνεται σε επτά ενότητες και ένδεκα υπο-ενότητες. Αρχικά δίνεται το στίγμα της ταυτότητας του αγίου, που μαρτύρησε στην Καισάρεια της Μ. Ασίας στα χρόνια του Αυρηλιανού (270-275 μ.Χ.) και γίνεται αναφορά στην καταγωγή του εικονογραφικού τύπου του αγίου ως έφηβου βοσκού. Επιπλέον, παρουσιάζονται στοιχεία για τους συμβολισμούς των ζώων στις απεικονίσεις του αγίου στη βυζαντινή τέχνη με έμφαση στο ελάφι και το λιοντάρι, καθώς και των αντικειμένων που κρατά, όπως η ράβδος.

 

Η σαρκοφάγος του Αγίου Μάμαντος στον ομώνυμο ναό στην κατεχόμενη Μόρφου της Κύπρου
με τις παιδικές κούκλες αναθήματα των Τουρκοκυπρίων (;).

Το κύριο μέρος της έκθεσης επικεντρώνεται στη διάδοση της τιμής του αγίου Μάμαντος στην Κύπρο, την Κωνσταντινούπολη, την ανατολική Μεσόγειο και την Ελλάδα. Παρουσιάζονται τα κύρια χαρακτηριστικά της τιμής του αγίου στην Ανατολή με έμφαση στην Καισάρεια και την Κωνσταντινούπολη, καθώς και η τιμή του αγίου Μάμαντος στην Κύπρο και το μεγάλο προσκύνημα της Μόρφου αντίστοιχα. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στη σχέση του αγίου με τον πολιούχο άγιο της Θεσσαλονίκης, Άγιο Δημήτριο, τονίζοντας την ιδιότητα του μυροβλήτη και ιαματικού αγίου που έχουν και οι δύο άγιοι. Παρουσιάζεται, επίσης, η διάδοση της τιμής του αγίου στον ελλαδικό χώρο, μέσα από τη συστηματική καταγραφή τοπωνυμίων, οικισμών, ναών και απεικονίσεών του, κυρίως σε τοιχογραφίες και φορητές εικόνες. Τέλος, η έκθεση κλείνει ανιχνεύοντας την παράλληλη διάδοση της τιμής του αγίου στη δυτική Μεσόγειο. Με κέντρο τον καθεδρικό ναό στη πόλη Langres της Γαλλίας, όπου φυλάσσεται η κάρα του αγίου, λάφυρο των Σταυροφόρων από την άλωση της Κωνσταντινούπολης το 1204, αναπτύσσεται ένα δίκτυο τόπων και ναών αφιερωμένων στον άγιο στην Ιταλία, Γαλλία, Ισπανία και Πορτογαλία.

Παράλληλα με την έκθεση κειμηλίων για τον Άγιο Μάμα παρουσιάζεται και φωτογραφική έκθεση με θέμα: «Μόρφου: Η σύληση και καταστροφή της πανάρχαιας κληρονομιάς».

Το πίσω μέρος της ξυλόγλυπτης εικόνας του Αγίου Μάμαντος με αφιερωμένους ιαμβικούς στίχους
που δωρήθηκε στον Οικουμενικό Πατριάρχη από τον Μητροπολίτη Μόρφου κ.κ. Νεόφυτο
ως ενθύμιο του εγκαινιασμού της έκθεσης.

Η λειψανοθήκη συμμετέχοντας νοερά στην έκθεση «Η τιμή του Αγίου Μάμαντος στη Μεσόγειο - Ένας ακρίτας άγιος ταξιδεύει» παρουσιάζει παρακάτω φωτογραφίες από αντικείμενα σχετικά με τον Άγιο Μάμα που βρίσκονται στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μάμαντος στην πόλη Langres της Γαλλίας, και που αλιεύθηκαν από τα ηλεκτρονικά αρχεία του Υπουργείου Πολιτισμού της Γαλλίας.

Η λειψανοθήκη της Τιμίας Κάρας του Αγίου Μάμαντος.
Γαλλικό έργο του 1855.

Η λειψανοθήκη της Τιμίας Κάρας του Αγίου Μάμαντος (λεπτομέρεια).

Η λειψανοθήκη της Τιμίας Κάρας του Αγίου Μάμαντος.

Η λειψανοθήκη της Τιμίας Κάρας του Αγίου Μάμαντος (λεπτομέρεια).
Διακρίνεται η θήκη στο πίσω μέρος της κεφαλής.

Η θήκη της λειψανοθήκης ανοιχτή.
Στο εσωτερικό η Τιμία Κάρα του Αγίου Παιδομάρτυρος Μάμαντος
με το ασημένιο βυζαντινό στεφάνι.

 Το βυζαντινό ασημένιο στεφάνι που περικλείει την Τιμία Κάρα του Αγίου Παιδομάρτυρος Μάμαντος.
Η επιγραφή στα ελληνικά: ΑΓΙΟΣ ΜΑΜΑΣ. Βρισκόταν κάποτε στην Μονή του Αγίου Μάμαντος
στην Κωνσταντινούπολη, από όπου αφαιρέθηκε το 1204 κατά τη λεηλασία της Πόλης
από τους σταυροφόρους της Δ΄Σταυροφορίας. Το 1209 μεταφέρθηκε
στον Καθεδρικό Ναό του Αγίου Μάμαντος στη πόλη Langres της Γαλλίας,
όπου και βρίσκεται μέχρι σήμερα.

Στεφάνι του Αγίου Μάμαντος.
Χρησιμοποιούνταν για να στεφανώνει την αγία κάρα του Αγίου Μάμαντος
κατά τη διάρκεια επίσημων τελετών. Έργο του 1875 από πολύτιμα υλικά.

Λεπτομέρεια από το πρώτο στεφάνι του Αγίου Μάμαντος.

Δεύτερο Στεφάνι του Αγίου Μάμαντος.
Και αυτό χρησιμοποιούνταν για να στεφανώνει την αγία κάρα του Αγίου Μάμαντος
κατά τη διάρκεια επίσημων τελετών. Έργο του 1855 από πολύτιμα υλικά.

Λεπτομέρεια από το δεύτερο στεφάνι του Αγίου Μάμαντος.

Λεπτομέρεια από το δεύτερο στεφάνι του Αγίου Μάμαντος.
Η αφιερωτική επιγραφή σε μεγένθυση.
SANCTI MAMMETIS (=του Αγίου Μάμαντος).

Από λάβαρο λιτανείας του Αγίου Μάμαντος.

Από λάβαρο λιτανείας του Αγίου Μάμαντος (λεπτομέρεια).

Από λάβαρο λιτανείας του Αγίου Μάμαντος (λεπτομέρεια).

Εικόνα του Αγίου Μάμαντος (17ος αιώνας).

Σχετικές αναρτήσεις:

115 - Η κάρα του Αγίου Μάμαντος

Ευλογία του αγίου Μάμα.pdf by leipsanothiki