157 - Από το Θησαυρό του Καθεδρικού της Τρηρ

Καρτ ποστάλ του 1900 περίπου με τον Καθεδρικό Ναό της Τρηρ (Trier) Γερμανίας.

Ο Θησαυρός του Καθεδρικού Ναού της Τρηρ (Trier) Γερμανίας είναι ιδιαίτερα πλούσιος. Η λειψανοθήκη κάλυψε ήδη μέρος του θησαυρού σε δύο αναρτήσεις: τον Ήλο της Σταύρωσης και το αλτάριο λειψανοθήκη του Αποστόλου Ανδρέα. Σε αυτή την ανάρτηση θα παρουσιαστούν πέντε ακόμα αντικείμενα του Θησαυρού που έκαναν εντύπωση στη λειψανοθήκη αφήνοντας για μελλοντική ανάρτηση το υλικό που έχει συγκεντρωθεί για τον χιτώνα του Χριστού που επίσης αποθησαυρίζεται στον Καθεδρικό Ναό της Τρηρ και είναι το μεγαλύτερό της κειμήλιο.

Τα αντικείμενα αυτά είναι: η λειψανοθήκη με τμήμα της δεξιάς χείρας της Αγίας Άννας, η λειψανοθήκη με τμήμα των αλυσσίδων με τις οποίες έδεσε και έριξε στην φυλακή ο Ηρώδης τον Απόστολο Πέτρο, κύπελλο από αμέθυστο που αποδίδεται στην Αγία Ελένη, ένα βυζαντινό σκαλιστό ελεφαντόδοντο και μία πρωτότυπη και όμορφη βυζαντινή λειψανοθήκη.

Μέρος του θησαυρού του Καθεδρικού Ναού της Τρηρ.

Διαβάστε περισσότερα παρακάτω:

1. Λειψανοθήκη με τμήμα της δεξιάς χείρας της Αγίας Άννας

Ο θησαυρός του Καθεδρικού Ναού της Τρηρ κατάφερε να διατηρηθεί ανέπαφος κατά το διάβα των αιώνων παρόλους του πολέμους στους οποίους εμπλέχτηκε η Τρηρ. Στον 18ο όμως αιώνα χρειάστηκε να χρηματοδοτηθούν οι διάφοροι πόλεμοι εναντίον των Γαλλικών επαναστατικών δυνάμεων. Το 1792, 399 κιλά πολύτιμου μετάλλου από τις αρχαίες λειψανοθήκες του Καθεδρικού της Τρηρ στάλθηκαν για λιώσιμο και παρασκευή νομισμάτων στο Κόμπλεντς (γερμ. Koblenz) που είναι πόλη στη νοτιοδυτική Γερμανία στις όχθες του Ρήνου και του Μοζέλα. Έτσι κατασκευάστηκαν καινούργιες λειψανοθήκες τον 19ο αιώνα (σε νεογοτθικό ρυθμό) για να στεγάσουν τα λείψανα και τα άλλα κειμήλια.

Η λειψανοθήκη που ακολουθεί είναι από τις καινούργιες του 19ου αιώνα και περιέχει τμήμα της δεξιάς χείρας της Αγίας Άννας.

Η λειψανοθήκη με το τμήμα της δεξιάς χείρας της Αγίας Άννας.

Η λειψανοθήκη με το τμήμα της δεξιάς χείρας της Αγίας Άννας
(λεπτομέρεια του αντίχειρα).

2. Λειψανοθήκη με τμήμα των αλυσσίδων του Αποστόλου Πέτρου

Η νεογοτθική λειψανοθήκη που ακολουθεί περιέχει δύο κρίκους από αλυσσίδες με τις οποίες έδεσε και έριξε στην φυλακή ο τετράρχης Ηρώδης τον Απόστολο Πέτρο. Η λειψανοθήκη έγινε από τον κοσμηματοποιό Josef Brems-Varain. Για τη δημιουργία του, πήρε ως πρότυπο την παλαιά λειψανοθήκη της δεξιάς χείρας της Αγίας Άννας (του 14ου αιώνα). Η λειψανοθήκη έχει τη μορφή λάρνακας που η βάση της στηρίζεται σε τέσσερα λιοντάρια, ενώ τέσσερεις Άγγελοι φέρουν στους ώμους τους τη χρυσεπάργυρη λάρνακα με τους κρίκους της αλυσσίδας.  

 

Η λειψανοθήκη με τους δύο κρίκους από τις αλυσσίδες του Απόστολου Πέτρου.

3. Το κύπελλο της Αγίας Ελένης

Το κύπελλο είναι του 3ου-4ου αιώνα και είναι από αμέθυστο, ενώ η χρυσεπάργυρη μπορντούρα προστέθηκε τον 14ο αιώνα. Το κύπελλο της Αγίας Ελένης εκτίθεται μαζί με τον Ήλο της Σταύρωσης και το αλτάριο λειψανοθήκη του Αποστόλου Ανδρέα στον ίδιο χώρο. 

Η στεφανωμένη κάρα της Αγίας Ελένης.
CAPUT S HELENAE = Η κάρα της Αγίας Ελένης.
Κρύπτη του Καθεδρικού Ναού της Τρηρ.
Η Αγία Ελένη κρατά στα χέρια τον Τίμιο Σταυρό
και τους τρεις Τίμιους Ήλους της Σταύρωσης.

Το κύπελλο της Αγίας Ελένης εκτίθεται μαζί με τον Ήλο της Σταύρωσης
και το αλτάριο λειψανοθήκη του Αποστόλου Ανδρέα στον ίδιο χώρο του Θησαυρού.

Το κύπελλο από αμέθυστο της Αγίας Ελένης.

Το κύπελλο από αμέθυστο της Αγίας Ελένης.

4. Βυζαντινό σκαλιστό ελεφαντόδοντο

Το βυζαντινό σκαλιστό ελεφαντόδοντο του 5ου αιώνα παριστάνει την άφιξη στην Κωνσταντινούπολη της λειψανοθήκης με τη δεξιά χείρα του Πρωτομάρτυρα Στέφανου από τα Ιεροσόλυμα, γύρω στα 421, και την πάνδημη συμμετοχή του λαού στην υποδοχή και προσκύνησή της. Η λειψανοθήκη τοποθετήθηκε σε μία καινούργια εκκλησία που χτίστηκε για αυτό το σκοπό μέσα στο Ιερό Παλάτιο των βυζαντινών αυτοκρατόρων από την Πουλχερία Αυγούστα, αδελφή του αυτοκράτορα Θεοδόσιου του Β'. Είναι ένα καλλιτέχνημα μεγάλης σημασίας, όχι μόνο για την ηλικία και την καλλιτεχνική του ποιότητα, αλλά και για ό,τι αποκαλύπτει για την προσκύνηση των λειψάνων και τις αυλικές τελετές κατά την Ύστερη Αρχαιότητα. Οι αδρές λεπτομέρειες του έργου επιτρέπουν στους ιστορικούς να παρατηρούν ακόμη και τα ενδύματα και τις χειρονομίες των ανθρώπων. Δείχνει μία φορητή λειψανοθήκη να συνοδεύεται από δύο ιερείς που κάθονται σε ένα περίτεχνο τετράτροχο όχημα που σέρνεται από μουλάρια. Μπροστά είναι άνδρες με λαμπάδες, οι οποίοι γίνονται δεκτοί από την αυτοκράτειρα, η οποία κρατά ξύλινο σταυρό. Πίσω της βρίσκεται μία εκκλησία στην οποία τα λείψανα προορίζονται να τοποθετηθούν, η οποία όμως δεν είχε ακόμη τελειώσει. Εργάτες φαίνονται να τοποθετούν ακόμη κεραμίδια στη στέγη. Στο βάθος άντρες κοιτάζουν έξω από τα παράθυρα ψέλλοντας και θυμιάζοντας.

Το βυζαντινό σκαλιστό ελεφαντόδοντο του 5ου αιώνα που παριστάνει την άφιξη
στην Κωνσταντινούπολη της λειψανοθήκης με τη δεξιά χείρα του Πρωτομάρτυρα Στέφανου
από τα Ιεροσόλυμα, γύρω στα 421, και την πάνδημη συμμετοχή του λαού
στην υποδοχή και προσκύνησή της.

Η λειψανοθήκη με τη δεξιά χείρα του Πρωτομάρτυρα Στέφανου
συνοδεύεται από δύο ιερείς που κάθονται σε ένα περίτεχνο
τετράτροχο όχημα που σέρνεται από μουλάρια.

Άντρες κοιτάζουν έξω από τα παράθυρα ψέλλοντας και θυμιάζοντας.

Άνδρες με λαμπάδες προπορεύονται της άμαξας με τη λειψανοθήκη.

Η Πουλχερία Αυγούστα, αδελφή του αυτοκράτορα Θεοδόσιου του Β',
υποδέχεται τη λειψανοθήκη κρατώντας στα χέρια ξύλινο σταυρό.

Εργάτες τοποθετούν ακόμη κεραμίδια στη στέγη
της εκκλησίας που χτίστηκε μέσα στο Ιερό Παλάτιο
των βυζαντινών αυτοκρατόρων για να αποθησαυρίσει το ιερό λείψανο.

5. Περίτεχνη βυζαντινή λειψανοθήκη

Η περίτεχνη βυζαντινή λειψανοθήκη προέρχεται από τη Νότια Ρωσία και κατασκευάστηκε στα τέλη του 13ου ή αρχές του 14ου αιώνα. Είναι όλη σκαλιστή και φέρει ανεικονική διακόσμηση, κάτι σπάνιο για λειψανοθήκη. Όλες οι επιφάνειες της, εκτός της βάσης, φέρουν πλοχμούς, γεωμετρικά ή φυτικά κοσμήματα από περιπλεγμένους πλοκάμους χωρίς αρχή και τέλος. Η βάση της λειψανοθήκης απηχεί κατά τους ειδικούς απωανατολική επίδραση με τα σχέδια, τους γρύπες και τα άλλα ζώα, και κατά πάσα πιθανότητα είναι ανεξάρτητη από την κυρίως λειψανοθήκη.

Μέρος της περίτεχνης βυζαντινής λειψανοθήκης του 13ου αιώνα.

Διακοσμητικοί πλοχμοί.

Διακοσμητικοί πλοχμοί.

Διακοσμητικοί πλοχμοί.

Διακοσμητικοί πλοχμοί.

Η περίτεχνη βυζαντινή λειψανοθήκη.

Η βάση της περίτεχνης βυζαντινής λειψανοθήκης.

Από τη διακόσμηση της βάσης.